Knidos’a Bir Başka Bakmak

Arkadaşlar korint tapınağının biraz ilerisinde kabaca yapılmış duvarların arasında duran güneş saatine bakmaya gittiler. Tabii Knidos deyince herkesin aklına bu güneş saati gelir. Anlatırlarken sadece Knidos’a özgü birşeymiş gibi anlatanlara rastladım. Efes müzesinde birkaç tane görmüştüm.

Arkadaşlarımız bir çubuk dikerek gölgesine bakıyorlar, hocamız yönü yanlış diyor, antik gök bilimcileri  dönenceleri iyi biliyorlar, mevsimlere, güneşin durumuna göre güneş saatinin yerini ve yönünü ayarlıyorlar. Buradaki güneş saatini Amerikalı kazı ekibi Bizans duvarlarının içinden çıkarmış. Ertekin hoca kazı yaparken Knidos’a gelen Türklerin çokça sordukları soru bu güneş saatiymiş. Bunu, rahmetli Barış Manço’nun gezi programında buraya gelerek güneş saatini anlatmış olmasına bağlıyor. İnsanlar mekanların, eşyaların abartılarak anlatılmasından hoşlanıyor ve o yerleri, eşyaları akıllarında tutuyorlar. Antik kentlerde  rastladım birçok rehber kaynağı belli olmayan, kulaktak kulağa yayılmış birçok rivayet anlatırl, insanlar da heyacanla dinlerler. Knidos’la ilgili birşeyler aradığınızda da bunlar karşınıza çokça çıkar, bu konuda fazla basılı yazı ve görsel malzeme yoktur, ne yapacaklar aynı şeyi tekrarlayıp dururlar. Açarsınız bir web sitesini Knidos’a bakacaksınız hep benzer şeyler yazılmıştır. Datça Detay’ı diğer web sitelerinden ayıran en büyük özellik özgün olması ve belgelere dayanmasıdır.

Dorik Stoa’dayız. Hellenistik dönemde burada dor nizamında yapılmış bir stoa varmış, geç dönemde bu yapı kiliseye çevrilmiş. Sanat tarihi uzmanı arkadaşımız Yelda Yalaman bu gibi yerlerde bilgiler veriyor. Üç nefli bazilikal planda bir kilise olduğunu öğreniyoruz. Arkadaşlarımızdan Rahiplerin oturma yeri, ikonastasis duvarı, ambon (vaaz kürsüsü) gibi kelimeleri duyuyoruz. Bütün bu yerler ile ilgili ayrıntılı fotoğraflar Knidos sayfalarımda var.

Araplar burayı işgal ettiği zaman bıraktıkları yazılı bloklar var, burada onlar görülüyor. Yerde kiliseden kalma haç figürlü bloklar da var. MS.7. yy, hocamıza göre Araplar burada fazla kalmadılar, Knidos yağmalanıyor, asıl hedef istanbul’a giderken. Daha önce okuduğum bilgilerde Arapların burada yıllarca kaldığı ve ondan sonra Knidos’un bir daha toparlanamadığıydı. Hocamız bir ara konuşmasında Knidos’un Arap saldırısından bir müddet sonra tekrar toparlanıp hayatına devam ettini belirtmişti. Ertekin hoca burayı temizleyip açığa çıkaracaklarını belirtiyor.

Bir ara Ertekin Hoca Korint tapınağının sütunlarının dikili olduğunu düşünün ve manzarayı gözünüzün önüne getirin diyor ve lafı yine Afrodit tapınağına getiriyor; antik çağ gezginlerinin anlattıklarına göre tapınak iki limandan da görülen bir yerdeymiş ve etrafında geniş bahçeler varmış. Yuvarlak tapınak yüksekte ama iki limadan görünmez ve etrafında bahçe olabilecek bir alan yok.

Geldiğimiz noktada manzara çok güzel Knidos’un antik limanları, Dionysos tapınağı aşağıda uzanıyor.

Sol alttaki yapı antik eser değil, burada çalışanlara ait.

Sayfalar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9