Çeşmeköy Yel Değirmenleri
Knidos’a giderken Çeşme Köy girişinde özel bir arazi içinde arka arkaya iki değirmen var. Akın bey’in araştırmasına göre bunların ustası buradan giden Rumlardanmış.Sadece duvarları kalmış , şu an depo gibi kullanılıyor. Arazide çokça bulunan kayrak taşları kullanılarak yapılmış.
Çeşme köydeki diğer değirmen Knidos yolu üzerinde düz bir tepe üzerinde bulunan Hamdioğlu değirmeni taş ustası Mehmet Bilgili tarafından yapılmış. Üzerindeki yazıtta 1946 yılı ve Mehmet usta yazıyor . Şahıs arazisinde, şu an ev gibi kullanılan değirmenlerden. 1952 yılına kadar çalışmış.
Yazıköy Yel Değirmenleri
Yazı köyündeki yel değirmeni Yazı köyünden kapıtaşı’na giden yol üzerinde, Yazıköy’deki köprüden sapılıyor. 1950 li yıllarda çalıştığı bilinen değirmen en son Yazıköy’denFevzi Köse tarafından çalıştırılmış.
Bunun da sadece duvarları kalmış.Yapıldığı yer fazla yüksek değil bu yüzden zamanında fazla rüzgar alamadığı , randımanlı çalışamadığı söyleniyor. Duvarlarında çevreden toplanan düzensiz taşlar kullanılmış.
Kelebek değirmeni, yatay bir eksen üzerinde dönen yel değirmenleri, duvarları harçsız yapıldığı için günümüze kalan tek örnek bu. Bu değirmen yazı köyü kalesinin karşısında Saranda denen mevkide Çalıca denen bir tepe üzerinde. Hidayet’in değirmeni diye bilinir, İlginç bir tepe burada antik döneme ait duvarlara da rastladım. Değirmen Mehmet usta yapımı.
Akın Pilavcı’nın verdiği bilgilere göre kelebek değirmenlerde dış ve iç olmak üzere iki duvar bulunuyor , bazılarının duvar kalınlığı iki metreyi buluyor. Bu değirmenlerin kalan diğer örnekleri taş yığını halinde , bu değirmenin aksine çoğu harçsız örülmüşler. İç aksamları Sındı değirmeninden taşınmış. 1946 – 1952 yıları arasında iş görmüş.