18 Ocak Perşembe günü sabahı Belediye Salonunda sokaklarda başıboş gezen sahipsiz hayvanlar için bir toplantı vardı. Sahipsiz kedi ve köpeklere daha uygun koşullarda bir yaşam sağlamak adına görüşler dile getirildi, öneriler tartışıldı. Sokaklarda hayvanların serbestçe dolaşmasından memnun olanlar kadar, buna tepki gösterenlere de zaman zaman rastlıyoruz. Bu hayvanlara zarar verilmesi, acı çektirilmesi hepimizi çokça üzen, istemediğimiz bir durum. Bunun dışında sadece sevgi duymak yetmiyor, rahatsız olanları da anlamak gerekli diye düşünüyorum. Toplantıda söz alanlar bunun gibi birçok konuyu dile getirdi, katılımcı bir toplantı oldu.
Toplantıya Datça Kaymakamı Vehbi Bakır, Datça Belediye Başkanı Gürsel Uçar, Datça Çevre ve Temizlik işleri Müdürü Nurcan Serin, Datça Kent Konseyi Başkanı Hayriye Balkan, Datça Kent Konseyi Sokak Hayvanaları Rehabilitasyon Çalışma Grubu, Datça Hayvan Sevenler Derneği, DAÇEV ( Datça Turizm ve Çevre Derneği ) temsilcileri, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve Datça Toplum Sağlığı Merkezi temsilcileri ve çok sayıda konuya duyarlı vatandaş katıldı.
Datça Kaymakamı Vehbi Bakır açılış konuşmasında ” Sokak hayvanları ile ilgili görüş ve önerileri görüşmek üzere buradayız. Göstermiş olduğunuz ilgi için çok teşekkür ederim. Bildiğiniz üzere belediyemizin bugüne kadar sivil toplum kuruluşları ile birlikte yürüttüğü bazı çalışmalar var. Bu konularda belirli bir ölçüde mesafe katedilmesine rahmen katılımdan da anlaşılacağı gibi daha katetmemiz gereken mesafeler var. Burada iki konu var; 1- Hayvanların sağlıklı bir şekilde yaşamlarını devam ettirmesi. 2 – Hayvanların çevreye ve insanlara verecekleri zararların en aza indirilmesi, hatta ortadan kaldırılması. Bu konuda herkesin fikri olabilir, fikirlerimizi yarıştırmaktan ziyade bir orta yol, çözüm bulmak önemli. Hayvanları sevmek ne kadar haksa güzel duyguysa, onlardan korkmanın da kabul edilebilir , ön görülebilir bir duygu olduğunu bilmemiz gerekiyor. Sadece öneri yaparak birilerinden bunu yerine getirmesini beklemekle bu sorunu çözemeyeceğimizi belirtmek isterim. Sizin fikirlerinizi alalım, hayvan barınağına bakan arkadaşları dinleyelim, sorunları ve önerileri konuşmaya başlayalım.” dedi.
Toplantıda söz alan veteriner Hakkı Kafalı uzun yıllardır Hayvanseverler Derneği ve Belediye ile birlikte rahatsız hayvanların tedavisinde ve kısırlaştırılmasında çalıştı. Toplantıda bütün bu çalışmalara karşın, gelinen nokta konusunda dertliydi. ” Biz birkaç kişiyle çözüm bulmaya çalışıyoruz. Ben de artık yoruldum, hep beraber taşın altına elimizi koymalıyız. Önce sahipli hayvanları tespit etmemiz lazım. Muhtarlarla bir toplantı yapmıştık sayıyı belirleyin kaç tane köpek var diye, bir sonuç çıkmadı. Datça’da ne kadar köpek var, yılda üçyüz, dörtyüz tane ameliyat yapıyoruz sayı azalmıyor. Diyelim 10 tane sahipli köpek var, sahibi ameliyat ettirmiyor. Ortalama 5 yavru yaparak yılda iki defa doğurduğunu düşünün. Biz yılda 500 tane ameliyat yapalım 10 tane hayvansever yaptırmadığı taktirde sayı artıyor. Sokaklar av köpeğinden geçilmiyor, avcıya gidiyorsun ameliyat edelim deyince hayır diyor, ben bunu satacağım diyor, yavru alacağım diyor. Sonra kimseye veremiyor, sokağa bırakıyor. Bunların önüne geçebilirsek bu sorunu çözeriz diye düşünüyorum. ” dedi. Zaman zaman söz alan Hakkı kafalı maddi olarak ta bu çalışmaların kendilerini zorladığından söz ederek, çevresindeki hayvanı ücretli olarak kısırlaştıran kaç kişi var dedi.
Datça Hayvan Sevenler Derneğinden Yolland Aydemir barınaklarıyla ilgili bilgi verdi, yaptıkları çalışmaları, karşılaştıkları güçlükleri anlattı. Barınakta 45 köpek barınabiliyor, maalesef Hakkı beyin söylediği gibi barınakta kısırlaştırılmamış köpekler var. Yavrularıyla aldığımızda anneyi kısırlaştıryoruz, tekrar dışarıya bırakıyoruz ama yavrular bize kalıyor, büyüyorlar, birkaç sene sonra da barınak sorunu oluyor. Nerede tutacağız, dışarıda yaşamadılar salamıyoruz. Belediye başkanımız sağolsun yardımcı olmaya çalışıyor, burada tek bir sorun var; Mühim olan kısırlaştırmak birkaç kez kaymakamlarla çalışmalar yaptık, iyi çalışmalar oldu. Bir dişi köpek hamile olmadan önce 10 tane erkek köpekle geziyor, bu görülüyor. Sokak köpeklerini almak için biz koşuyoruz. Artık yaşlandık pes ediyoruz. Alo dendiğinde gidebilecek eleman lazım. Vatandaş alo burada bir köpek var lütfen gelin alın diye yardımcı olursa o zaman daha iyi çalışılır. 25 sene içinde 2500 köpek kısırlaştırdık, eskiye göre azalma olduğunu görüyoruz. ” dedi. Yolland Aydemir diğer belediyelerin çalışmalarından örnekler verdi, tehlikeli bazı cinslerin belgesiz bir şekilde yetiştirildiği duyduklarından söz etti.
KaymakamVehbi Bakır sahipsiz hayvanların sahiplenilmesi konusunun etrafında düşünülmesini önerdi. Sonraki adımda sahiplenilen hayvanların barınma, beslenme ve sağlığı ile ilgilenmeleri sağlanarak bir çözüm bulunabileceği konusunu dile getirdi. Toplantının bir amaca ulaşması için konunun fazla dağıtılmamasını isteyen Datça Kaymakamı Vehbi Bakır, ” Bir ana fikir bulalım, benimki aklınıza yatmıyorsa siz bulun onun etrafında çalışalım dedi. Kaymakamımızın diğer bir önerisi yeterli olmayan barınağın genişletilmesi, ihtiyaçlara cevap veren bir barınağın yapılmasıydı. Bunun için orman şefi ile görüşeceğini söyledi. Barınak deyince bazı tepkiler oldu, hayvanların kapatılmasına karşı çıkanlar vardı ama sonrasında hayvanların rehabilitasyonu, tedavisi, aşılanıp, kısırlaştırılması için geçici bir toplanma yerine ihtiyaç olduğu fikri yaygınlaştı.
Sahipsiz köpeklerin artmasında yazlıkçıların giderken birkaç ay baktıkları köpekleri bırakıp gitmelerinin de etkisi dile getirilerek Balıkaşıran’daki kontrol noktasında hayvanlarıyla gelen kişilerin tespit edilmesi de konuşulan bir konuydu.
Belediye Başkanı Gürsel Uçar, ” Şimdiye dek hayvanseverler benden ne talep ettilerse yerine getirdim, doğru taleplerle geldiler. Onlara katkı sağlamaya çalıştığım kadar bu toplumda yaşayan, sokaklardaki hayvanlara nasıl bir çözüm bulabiliriz diyenleri de dikkate almam gerekiyor. Sağlıklı hayvanların insana bir zararı olmuyor ama sokaktaki hayvanların bir kısmı sağlıksız, bu hayvanlara da bir şekilde sokaktan daha iyi bakabileceğimiz bir ortamı yaratmalıyız. Bunun için biz de üzerimize düşeni yapacağız, önünü açacağız. Sokak hayvanlarını mutlaka kayıt altına almalıyız, sahiplendirmeliyiz reklam panolarını kullanmalıyız. Var olan barınağı genişletmeliyiz. ” dedi. Gürsel Uçar kısırlaştırma konusunda vatandaşların da desteğini beklediklerini söyledi.
Datça Belediyesi Çevre ve Temizlik işleri Müdürü Nurcan Serin, ” Barınağın alınmasında belediye ve Hayvansevenler Derneği olarak hep birlikte çalıştık. Biz resmi bir kurumuz uymamız gereken bir hayvanları koruma yasası var, bütün yaptığımız işlemleri bu yasaya bağlı kalarak yapmaz zorundayız. Alacaksın , kısırlaştıracaksın, aşılanmasını sağlayacaksın, doğal ortamına bırakacaksın. İlk seneden beri yılda 500 tane hayvan kısırlaştırıyoruz azalması gerekmez mi ? Sokaktaki hayvanın yiyeceğini veriyorsun evine niye götürmüyorsun, korumuyorsun asıl sorun bu. Sokakta dolaşan hayvanların tamamını bir barınağa doldurmak ne yasalara uygun ne de mümkün.
Yüzde seksenine birileri mutlaka bakıyor ama sahiplenmiyor ” diyerek Bugün burada bulunan ve her biri birçok hayvana göz kulak olan kişileri kastetmediğini belirtti.
Söz alan bazı arkadaşlar sitelerde hayvan beslenmesine izin verilmediğini bu nedenle sahiplenemediklerinden söz etti. Bir bayan arkadaş köpek korkusunu Datça’da yendiğinden söz ederek Datça benim için bu aramızda dolaşan köpeklerle bir anlam kazanıyor dedi. Barınak olayına kesin olarak karşı çıktı. Bu konuşmalarda kısırlaştırma olayında erkek hayvanların da kısırlaştırılması dile getirildi.
Datça Kent konseyi Hayvanları Rehabilitasyon Çalışma Grubundan Nurcan Kaya çözüm için mutlaka kısırlaştırmalıyız diyerek uzun ve kısa vadeli tedbirlerden söz etti. Uzun vadeli tedbirler olarak kısırlaştırma, kısa vadeli olarak ta Beslenme Odaklı yerler yapılmalı diyen Nurcan Kaya ” Hayvanların yaşam koşullarının düzeltilmesi gerekiyor. Bir kişinin 30 hayvana baktığı durumla, ilkokulda olduğu gibi herkesin baktığı durumlar var. Sahiplenme konusunda bir karar olsa beslenilen hayvanın sahiplenilmesi sağlanmalı. Beslenme Odakları koymalıyız, hayvan beslenir orada dinlenir. Çalışma grubu olarak onları belediyeden aldığımız yardımlarla veya kendi bütçelerimizle besliyoruz. ” dedi. Eğitim çalışmasının da önemine değinen Nurcan Kaya, Daçev olarak yaşama geçirecekleri ” Çocuk ve Çevre ” başlıklı, hayvanların da içinde bulunacağı bir projeden söz ederek kaymakam Vehbi Bakır’a 5 – 10 günlük bir kısırlaştırma kampanyası olsa yardımcı olabilirmisiniz diye sordu.
İlçe Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve Datça Toplum Sağlığı Merkezi’nden arkadaşlar konunun sağlık açısından önemine değindiler, yaz aylarında ısırılma müracaatlarında artış olduğunu öğrendik. Sonuçta ısırılma olaylarında kuduz aşısı yaptırılıyor, önlem olarak büyük bir barınağın gerekliliği dile getirildi. Yazın hayvanlarla denize girilmesi, dışkıların sahiplerince toplanmaması, bunların çeşitli mikroplar taşıması şikayet konusu oldu.
Datça Kaymakamı Vehbi Bakır, toplantının sonuç kısmında ” Kısırlaştırma, aşı gibi kapsamlı bir çalışma yapacaksak bunun bir barınak ayağının ehemmiyeti önem kazanıyor. Bu nasıl yapılacaksa öyle yapalım. Eğitimsizlik, cahillik sadece hayvanlar konusunda kendini göstermiyor. Ana fikir olarak, kamu olarak sokak hayvanlarının, sahipsiz hayvanların sahiplendirilmesi, bunun bir kayıt altına alınmasını sağlayalım . Bir çalışma yapalım bakalım bir ay içinde ne olur görelim. Sahiplenmiyorsan kamunun tasarrufunu kabul etmemiz gerekiyor. ( burada tasarruf kelimesine takılan birkaç kişi oldu ) Tasarruf, kanuna uygun olarak yapılacakları gösterir. Etik kurallara, ahlaka , insanlığa haykırı hiç bir şeyi bu kelimenin içine koyamazsınız. 24 yıldır aynı konuyu konuşuyoruz, anlayışımızı, düşüncemizi değiştiremezsek hep aynı konuyu konuşur olacağız. Hayvanları sevdirelim, olumsuz davranışlara sebep verecek olan ortamları ortadan kaldıralım, İnsanları ürkütmeyelim. Birbirimize saygıyı her konuda göstermeliyiz. Kuduz yok ama doğal olarak doktor kuduz varmış gibi işlem yapıyor. İnsanlara, çocuklara zarar verecek ortamları kaldırmamız gerekiyor. Sahiplenme konusunun kamu ve vatandaşlar tarafından benimsenmiş olduğunu düşünelim. Bakabileceğimiz kadar sokak hayvanımız olsun. Çoğalmasını kontrol etmemizden bahsediyoruz. Vatandaşımızın biri alıyor iki üç ay bakıp sokağa salıyor. Bakamayanları eleştirmemek gerekiyor. Kısırlaştırmayı kanuna, ahlaka uygun olarak kendi aramızda tekrar konuşacağız. Üçüncü olarak barınağın geişletilmesi, şartların uygun olması için konuşacağım. Toplantı katılımcı güzel oldu, bu beni mutlu etti. ” dedi. Kaymakam Vehbi Bakır katılımcılara teşeşkkür ederek toplantı vasıtasıyla yeni düşünceler kazandığını söyledi. Gelecek toplantılar için sivil toplum kuruluşlarından birer gönüllülerden dört kişi seçildi.