Datça Hamur İşleri

Lokum Pilavı

Yıllar önce yörede düğün dendiğinde akla gelen yemeklerden biri de lokum pilavı. Günümüzde artık düğünlerde yapılmıyor, evlerde de yapan pek azdır sanırım. Bu geleneksel yemekleri Candan ve Münire hanımlar yaşatıyor, gençlerin tatmasına da vesile oluyorlar. Kendilerine sipariş verildiğinde yaparak yurdun bir çok yerindeki Datçalılara ulaştırıyorlar. Lokum pilavının günümüzde Betçe taraflarında hala yapıldığı oluyormuş, onlar kıymasız olarak içine nohut katarak yapıyorlarmış.

Açılan hamur eşit genişlikteki parçalara ayrıldıktan sonra ev makarnasından biraz daha genişçe, uzunlamasına kesiliyor, sonra bu parçalar tekrar kesilerek küçük karelere ayrılıyor. Datça’nın meşhur lokum pilavı bu parçaların pişirilmesi ile oluyor. Bu kare parçalar daha büyük olursa o makarnaya tatar deniyor. Tatar makarna gibi haşlanıyor, sarımsaklı yoğurtla yeniyor, üzerine kıyma da konabiliyor.

Lokum Pilavının Pişirilmesi

Makarna gibi pişirilip suyu çektiriliyor fakat içindeki su dökülmüyor, nedeni vitaminlerin kaybolmaması. Makarna piştikten sonra bir kapta bol soğanla kıyma kavruluyor, biraz karabiber, haşlanmış (pişmiş ) nohut karıştırılarak pişirdiğimiz makarnanın üstüne dökülüp yeniyor. Geçmiş yıllarda düğünlerde mutlaka yapılırmış.

Tutmaç Çorbası

Lokum pilavı için yapılan küçük kare hamurlara biçim verilerek tutmaç çorbasında kullanılan hamurlar yapılıyor. Tutmaç çorbası nohutlu ve et suyu ile yapılıyor. Domatesli, salçalı sos hazırlanıyor, et suyu yoksa sade su kaynadıktan sonra hamurlar içine atılıyor. İçine haşlanmış nohut ilave ediliyor. Tutmaç çorbası için yapılan hamurlar kurutulduğu gibi yaşken de pişirilebiliniyor.

Fitil – Paşa mantısı

Bu kez Fitil veya Paşa mantısı için hamur açılıyor. Bu işlerde kullanılan hamurun erişte hamurundan farkı yok demiştim. bir kilo una dört yumurta kırılıyor, tuz atılıyor. Sertçe bir hamur hazırlanıyor. Hamurun açıldığı ayaklı tahtaya Candan hanımlar Yaslıağaç diyorlar ama bunun aslı Yassıağaç olabilirmiş, zamanla söylenirken değişikliğe uğramış olabilir diyorlar.

Hamur lokum pilavında olduğu gibi karelere bölünüp her karenin içine bir miktar kavrulmuş kıyma konup fotoğraftaki gibi biçim veriliyor.

Ziyarete gelen Nezaket teyze de onları izliyor, Candan hanım bu mantıyı paşalar yermiş ondan böyle demişler diyor. Daha çok yörede fitil diye biliniyor. Şimdilerde unutulmuş bir hamur işi, Candan ve Münire hanım sayesinde tekrar sofralardaki yerlerini alıyor.

O gün yapılan paşa mantısından yeme şansım oldu. Bu mantı genellikle Hıdrelleste yapılırmış. Bol yağda kızartılıp üzerine et suyu ve sarımsaklı yoğurt dökülerek yeniliyor. Kuru da yiyebilirsin diyorlar, kuru sadece kızartıp yemek anlamında.

İçine kıyma konulduktan sonra hamur yuvarlanarak sarılıyor, köşelerinden büzdürülüyor. Datça’da düğünlerde düğünden bir hafta kadar önce tepitme ekmekler üst üste yığılırmış, bu yığınlara direk diyorlar, bilmem kaç direk ekmek yapıldı deniyor. Konu komşu toplanarak iki gün lokum pilavı, düdük makarna gibi malzemeler hazırlanıyor. Bu sırada komşular gelirken yanlarında un, nohut, yağ gibi gerekli malzemelerden bir miktar getirirlermiş. Güle güle başlasın diyerek herkes düğün evine bir katkıda bulunuyor. Günümüzde bu adetler kent merkezinde pek görülmese de bir çok köyde bu yardımlaşma, dayanışma devam ediyor. En son Kızlan düğün yemeği diye bir sayfa yapmıştım. Düğün yemeklerinde keşkek mutlaka yapılır. Münire hanım biz etli yapardık diyor ama Datça genelinde eti pek sevmezler onlar için de etsiz yiyecekler yapılırmış.

O gün Ergin Ustanın evinde güzel bir öğlen yemeği yedik, benim için yemekteki sürpriz yumurtalı ekmekti, ilk kez böyle bir şey gördüm. Ekmeğin ortasına konulan yumurtalar onunla pişiyor. Ekmek tatlı mayalı değişik bir tadı var. O gün ben hep bu ekmekten yedim. Sofrada Datça Hamur işleri, börülce, kendi yaptıkları zeytin vardı. Ellerine sağlık onlarda her şey kendilerine özgü bir tat içeriyor. İletişim: Ev: 0 252 712 3742 – 0 543 441 7543 (Dilek)

 Önceki Sayfa Mantılar