|
Buralarda fotoğraf çekmek de zormuş, nemli havanın yükselmesi ile her yerde buharlaşmalar oluyor, vadiler çok karanlık, bu benim için bir tecrübe oldu. Hurmalıbük'e indiğimde böyle olmamıştı. Çektiğim fotoğraflar istediğim gibi çıkmadı.
Böyle bir yere her zaman inmek mümkün değil, o anı fotoğraflarla sonsuzlaştırmak çok güzel bir olay.
Datça Hurması ağaçları çevrelerindeki bitkilerle de bir mücadele içinde, etrafları sık bir bitki topluluğu ile sarılmış vaziyette. Derede uzun boylu hurmalardan birisi de bu, gövdesindeki siyahlığın neden olduğunu anlayamadım.
Dipsiz bir kuyu gibi, kuyunun dibinden fışkıran bir güzellik.
Dereden su sesi geliyordu, o an için bu suyun diğer yerlerde de aktığını ve başka hurma ağaçları ile karşılaşacağımı düşündüm ne suya ne de hurma ağacına bir daha rastlamadım.
Bir ara indiğimiz tepelerin fotoğrafını çekeyim dedim, güneş nedeniyle pek fotoğraf çekemedim.
Burada çam ağaçları tarafından iyice boğulmuş vaziyette görünen bir hurma ağacı, bu durumun onlara nasıl etki ettiğini gelecek araştırmalarımda öğrenmeye çalışacağım.
Derenin ilerleyen kısımlarında hurma ağaçlarını göremedim.
Kıvrılarak aşağı doğru sarkan dallar ona uzaktan bir top görünümü veriyor, yaşlanan dallar kahverengi bir renk alıyor.
Bildiğim kadarıyla bu ağaçlar koruma altında, meyvalarını almak, başka bir yere taşımak yasak. Burada görünen meyvaları Datça içinde dikilmiş, Datça hurması denilen bir ağaçtan aldım, internetteki fotoğraflara bakınca doğadaki Datça hurmaları ile aynılar. mayıs ayında çiçeklenip meyvalar önce sarı, turuncu gibi renkte oluyorlar, olgunlaştıklarında bu rengi alıyorlar. Tabii doğada bunun meyvalarını yiyen bir çok yaban hayvanı vardır, kuşlar en başta geliyorlardır, tohumların yayılmasında da rol oynuyorlar.
Gelelim bu hafta içinde basında sözü edilen tehlikeye, " kırmızı palmiye böceği" bu konuda bilgisi olan ziraaat mühendisleri arkadaşlarımla konuştum, konu ile ilgili basında yazılmayan bazı hususları da öğrenmiş oldum. Basında çıkan haberlerde Perili köşk ve civarındaki palmiye ağaçlarının kuruması üzerine yapılan incelemelerde bu böceğe rastlanıldığı, önlemler alındığı, halkın bilgilendirildiği belirtiliyor. İlaçlamalar yapılıp, bazı ağaçlar imha ediliyor falan deniyor, öğrendiğim kadarıyla gerçekten Datça hurmaları için en büyük tehlike kapıda, Mısır'dan ithal edilen palmiyelerle ülkemize giriş yapan bu böcek ülkemizin Akdeniz ve Ege bölgelerinde palmiyelere musallat olmuş, Muğla Üniversitesi Öğretim görevlilerinden Ziraat Mühendisi Memiş Kesdek bu böcekle ilgili araştırmalarından elde ettiği bazı bilgileri benimle paylaştı, ki oldukça önemli detaylar içeriyor. Doğru bir mücadele yapılmazsa bunun yayılmasını kolaylaştırmış oluruz.
Bu böceğin varlığını yokluğunu tesbit eedebilmek için tuzaklar kullanılıyor, dışardan bakınca en tepedeki yapraklar sararıyor, yapraklar düşüyor ve tepelerde kellikler oluşuyor ama bu aşamalarda artık böcek ağacın gövdesinde tüneller açıp yayılmış oluyor ki bunla mücadelenin çok zor olduğunu uzmanlar da kabül ediyor. Memiş Hocamın verdiği bilgiye göre palmiye ağaçlarının budanmasında zaman çok önemli, budamalar en erken 30 ekimden sonra olmalı, kırmızı palmiye böceği mayıs ayında çıkarak kasım ayına kadar aktif oluyor. Bu aktif olduğu aylarda budama yapılırsa kesik dallardan içeri giriyor. Aslında Mısır'da bunun düşmanı bir kertenkele varmış ama ithal palmiyelerle birlikte gelemediği için şu durumda doğada bu böceğin düşmanı da yok. Bu tür böceklerin ağaçlara nasıl zarar verdiğini çok iyi biliyorum, buna benzer kelebek türü böcekler nedeniyle bahçemdeki üç zeytin ağacını kesmek durumunda kaldım. Oydukları yere şırınga ile ilaç verip kapatın falan dedilerse de ne yaptımsa olmadı. Mücadelede gövdede 15-40 cm de bir delikler açıp içeriye şırınga ile ilaçlar verilip delikler kapatılıyor, kökten yapılan ilaçlama ve tüm ağacın ilaçlanması gibi birkaç yöntem var, bu zararlıyla mücadelede kullanılan 4-5 çeşit ilaç varmış. Ziraat mühendisi arkadaşıma kurdun yayıldığı ağaçlar nasıl imha ediliyor diye sorduğumda bunun da kolay bir şey olmadığını gördüm. Ben yakıverirsin olur diye düşünürken, içlerindeki sıvı nedeniyle onun mümkün olmadığını, parçalara ayrılarak açılan çukura gömülüp üzerine kireç ve ilaç dökülerek gömüldüğünü öğrendim. Tam bizim ülkemize göre, umarım bu detaylar uygulanır. Memiş hocamın verdiği bilgiye göre Böceği tespit etmekte kullanılan tuzakların içinde dişi böceğe ait salgı olurmuş, çok uzaklardan böceği çekermiş, o yüzden bu tuzakları Datça Hurmalarının yakınına koymamalı diyor, en az 4-5 kilometre mesafe olmalı diye uyarıyor. Tuzaklar böceği öldürmek için değil varlığını tespit etmek için kullanılıyor. Bazıları kırmızı palmiye böceği için bir günde 3-4 km kadar uçabilir derken 30 km kadar da uçtuğunu söyleyenler oldu. Bunları yazmamın nedeni gerçekten de Datça Hurmaları için bir tehlikeli düşmanın ortaya çıkmış olması, yerinede, sağlıklı bir mücadele yapılmazsa, vatandaşlar uyarıları dikkate almazlarsa üzücü durumlarla karşılaşabiliriz. |
